تکنیک پومودورو

تکنیک پومودورو؛ رفیق تمرکز من!

مقدمه‌ای خودمانی در مورد مشکل تمرکز و چالش‌های مدیریت زمان

راستش رو بخواید، چند وقت پیش احساس می‌کردم تمرکزم افتضاح شده! یعنی می‌نشستم پای درس یا کار، ولی هر چند دقیقه یه‌بار گوشی رو چک می‌کردم، می‌رفتم آب می‌خوردم، آهنگ عوض می‌کردم و خلاصه هیچ‌چی از وقتم نمی‌موند. تهش هم شب می‌رسید و من مونده بودم و یه عالمه کار نصفه نیمه. اون حس “هیچ کاری نکردم” واقعاً کلافه‌کننده بود. دنبال یه راهی بودم که یه‌کم خودم رو جمع و جور کنم. از شانس خوبم با تکنیکی به اسم “پومودورو” آشنا شدم؛ یه روش ساده ولی واقعاً تأثیرگذار برای اینکه به مغزم بفهمونم کی وقت کاره و کی وقت استراحت.

تکنیک پومودورو به زبان ساده

پومودورو یه کلمه ایتالیاییه که یعنی گوجه‌فرنگی! ولی خب تو اینجا منظورمون تایمرهای کوچیکی‌ هستن که شکل گوجه‌فرنگی دارن. یه آقایی به اسم فرانچسکو چیریلو این روش رو توی دهه ۸۰ میلادی ابداع کرد. اونم مثل ماها مشکل تمرکز داشت و دنبال یه راهکار ساده می‌گشت. اصل ماجرا خیلی ساده‌ست:

تو یه تایمر تنظیم می‌کنی روی ۲۵ دقیقه و توی این مدت فقط و فقط باید روی یه کار خاص تمرکز کنی. نه گوشی، نه چک کردن پیام، نه حتی فکر کردن به کارهای دیگه! بعد از اون ۲۵ دقیقه، یه استراحت ۵ دقیقه‌ای داری. این یه چرخه پومودوروئه.

بعد از چهار تا پومودورو، یعنی تقریباً ۲ ساعت کار، یه استراحت طولانی‌تر (مثلاً ۲۰ تا ۳۰ دقیقه) داری. اینطوری نه خسته می‌شی، نه تمرکزت می‌پره.

تجربه شخصی من از استفاده از این تکنیک

اولین باری که پومودورو رو امتحان کردم، با خودم گفتم: «مگه می‌شه فقط ۲۵ دقیقه تمرکز کنم؟!» ولی امتحانش ضرر نداشت. تایمر گوشیمو گذاشتم روی ۲۵ دقیقه و به خودم قول دادم که تو این بازه، فقط روی جزوه‌م تمرکز کنم. باورت نمی‌شه، اون ۲۵ دقیقه اونقدر مفید بود که انگار یه ساعت کار کرده بودم!

وقتی تایمر تموم شد، یه حس رضایت عجیب بهم دست داد. توی اون ۵ دقیقه استراحت یه کم قدم زدم و یه لیوان آب خوردم. بعد دوباره رفتم سر پومودوروی بعدی. کم‌کم دیدم دارم روزی ۶ تا ۸ تا پومودورو کار می‌کنم بدون اینکه خسته شم یا کلافه باشم. حتی شب‌ها هم با وجدان راحت می‌خوابیدم، چون می‌دونستم واقعاً از وقتم درست استفاده کردم.

مزایا و معایب احتمالی

خب بذارید اول از خوبی‌هاش بگم:

تمرکزت رو به طرز عجیبی بالا می‌بره. چون ذهن می‌دونه قراره فقط ۲۵ دقیقه کار کنه، راحت‌تر همکاری می‌کنه.

به مغزت یاد می‌دی که زمان داره و باید ازش درست استفاده کنه.

استراحت‌های کوتاه بین کار واقعاً جلوی خستگی و بی‌حوصلگی رو می‌گیره.

دیگه اون حس “واااای کلی کار دارم” تبدیل می‌شه به “فقط یه پومودورو کار دارم”.

خیلی راحت می‌تونی زمانت رو مدیریت کنی، حتی برای درس‌های سخت یا پروژه‌های بزرگ.

اما خب، بی‌عیب هم نیست:

بعضی وقتا که وسط کار می‌افتی تو اوج تمرکز، زنگ تایمر می‌زنه و مجبوری ولش کنی! این می‌تونه اذیت‌کننده باشه.

یه‌کم طول می‌کشه تا عادتش توی مغزت جا بیفته. مخصوصاً اگه قبلاً با تمرکز مشکل داشتی.

اگه کار گروهی یا جلسه داشته باشی، تنظیم تایمر ممکنه سخت‌تر باشه.

نکاتی برای استفاده بهتر از تکنیک

حالا که یه کم با پومودورو رفیق شدی، این چند تا نکته رو هم از من داشته باش:

قبل از شروع، لیست کارهات رو بنویس. مثلاً بگو “مرور فصل ۳ زیست – ۲ پومودورو”، یا “حل تست فیزیک – ۳ پومودورو”.

گوشی رو حتماً بذار روی حالت پرواز یا پرت کن یه جای دور! حتی یه نوت کوچیک هم بذار جلوت که روش نوشته باشه: «الان وقت تمرکزه!»

تو استراحت‌ها حتماً از جات بلند شو. یه کم راه برو، یه لیوان آب بخور یا فقط نفس عمیق بکش. استراحت غیرفعال نکن (یعنی نرو سر گوشی یا اینستا!)

اگه وسط پومودورو چیزی یادت اومد، فقط یه نوت سریع ازش بنویس و بذارش کنار. بعداً بهش می‌رسی.

اگه یه کاری طولانیه و تمرکز زیادی می‌خواد، برای اون چند پومودورو پشت هم در نظر بگیر ولی حتماً بعدش یه استراحت طولانی داشته باش.

نویسنده : رضا ذبیحی نیا